Er zijn in de afgelopen jaren veel Marvel-films uitgekomen en allerlei superhelden hebben hun eigen films gekregen. Een groot aantal films betekent ook veel nieuw geschreven filmmuziek door verschillende componisten. Het is zelfs vaak zo dat de muziek voor een sequel niet eens geschreven is door dezelfde componist. Terwijl ik de meeste componisten wel ken, moest ik Ludwig Göransson wel opzoeken toen werd aangekondigd dat hij de muziek voor Black Panther zou gaan schrijven. Hij is een vriend van regisseur Ryan Coogler en is niet geheel nieuw in de filmindustrie. Hij heeft bijvoorbeeld de muziek geschreven voor de Rocky film Creed. Dit laat zien dat de wereld van de soundtracks niet zo klein is als men zou denken.
Ik ben naar de film gegaan op de dag dat deze uitkwam, wat meestal ontzettend leuk is, maar het betekende ook dat ik niet op voorhand naar de soundtrack heb kunnen luisteren. Om eerlijk te zijn, verwachtte ik een standaard Marvel-film met bombastische filmmuziek met veel luide klanken en enorm veel zielloze percussie. Gelukkig had ik het mis. De film begint wel met percussie in “Wakanda Origins”, maar je kunt de ziel die de Afrikaanse muzikanten in hun spel stoppen juist voelen. Eén van de belangrijkste instrumenten in deze soundtrack is de tama: een Afrikaanse trommel. Deze stelt de muzikanten in staat om verschillende tonen te produceren en wordt veel gebruikt in de soundtrack. Een goed voorbeeld van hoe dit instrument is geïntegreerd in het reguliere orkest is te horen in het thema geschreven voor de hoofdpersoon T’Challa. Je kunt het horen aan het begin van “Royal Talon Fighter”, die deze iconische trommels bevat in combinatie met een fanfare van korte klanken in de koperblazers. Deze combinatie creëert een kort maar zeer krachtig leidmotief. “Royal Talon Fighter” bevat een heel ander en nog beter thema: het Killmonger-thema. Het illustreert de ingewikkelde en emotioneel gedreven motieven van de slechterik, resulterend in een fantastische maar droevige melodie die aan het einde van het nummer te horen is.
“Wakanda” begint met inheems gezang van de Afrikaanse zanger Baaba Maal, wat perfect de sfeer bepaalt voor de bijbehorende scène en trouwens van de hele film – vooral met de toevoeging van de tama’s en de overgang naar T’Challa’s thema. “Warrior Falls” laat Afrikaanse mensen de naam van T’Challa lovend zingen met vele trommels en met fantastische koor en orkestrale lijnen overheen gelegd. “The Jabari” klinkt erg naar een stam met oorlogskreten. Alle nummers die ik heb genoemd, bevatten een soort leidmotief voor een persoon of een stam. Er is nog een nummer wat bijzondere aandacht verdient qua leidmotief: “Killmonger.” Het vertegenwoordigt nogmaals de slechterik met de droevige melodie zoals eerder genoemd, maar dit stuk heeft nog meer te bieden: een tambin, een traditionele Afrikaanse fluit. De tonen die de fluit produceert, kunnen lang en mooi zijn, maar ook kort en boos. Wat het instrument nog beter maakt, is de mogelijkheid voor de bespeler om te schreeuwen en te krijsen in de fluit, waardoor de boosheid die binnen Killmonger zit nog beter naar boven komt. Ook zijn de roots van Killmonger in dit nummer vertegenwoordigd door de toevoeging van hip-hop beats over de trieste melodie. Al deze melodieën en geluiden passen wonderschoon bij elkaar en creëren een geweldig nummer.
De rest van het album gebruikt al deze geluiden en melodieën op het juiste moment en vertelt daarmee het verhaal van Black Panther. Als er vreugde, verdriet, woede of actie is, kun je dit allemaal goed horen in de filmmuziek. “Casino Brawl” is een goed voorbeeld van een dergelijke actiescène. Eerst is er spanning met een muzikale opbouw en wanneer de actie begint, komen de tama’s goed op gang, zelfs de koperinstrumenten van het orkest helpen mee met de ritmiek. Meestal is het andersom: percussie helpt juist de koperblazers van het orkest. Ook helpt het gebruik van de thema’s, die af en toe langskomen, om het verhaal te vertellen. Een goed voorbeeld is “Killmonger vs. T’Challa.” Als je ernaar luistert, weet je precies wat er gebeurt, zelfs zonder de film te hebben gezien. “Burn It Down” is een ander geweldig voorbeeld, omdat je Killmonger vreselijke dingen hoort doen zonder de beelden op een scherm te zien. Het heeft dezelfde elementen als “Killmonger”, maar het gebruikt enigszins andere geluiden, waardoor het fris en anders klinkt. In “A King’s Sunset” kun je Baaba Maal opnieuw horen zingen, wat een nieuw begin inluidt, zoals hij ook heeft gedaan aan het begin van de film. ‘United Nations / End Titles’ rondt dit album perfect af met een grootse finale van T’Challa’s thema, maar laat ook de andere thema’s weer de revu passeren.
Deze soundtrack ben ik echt gaan waarderen. Ik vond de film erg leuk en ik denk dat de muziek daar veel mee te maken heeft. Wat ik vooral leuk vind, is dat het zo fris is en echt Afrikaanse elementen gebruikt, niet alleen geluiden die door een computer geproduceerd worden. In dit album kun je Afrika echt horen en je weet dat je het echte werk krijgt met de schreeuwende fluitspeler en de tama’s. Ook wordt het orkest met de hiphop-elementen op slimme wijze gecombineerd met deze Afrikaanse elementen, waardoor er een compleet muzikaal pakket ontstaat. Het briljante gebruik van leidmotieven in deze soundtrack heeft mijn zwakke plek gevonden. Afrikanen gebruiken muziek om verhalen te vertellen en Göransson vertelt dit verhaal goed, juist bijzonder goed.
Luisteren of kopen
- Koop deze soundtrack digitaal op iTunes of Amazon.com.
- Luister naar deze soundtrack op Spotify
- Vraag een nummer aan van deze soundtrack op StreamingSoundtracks.com
Lijst van nummers
De hoogtepunten zijn vetgedrukt.
- Wakanda Origins (1:44)
- Royal Talon Fighter (4:00)
- Wakanda (2:20)
- Warrior Falls (4:06)
- The Jabari (1:08)
- Waterfall Fight (4:03)
- Ancestral Plane {4:27)
- Killmonger (2:55)
- Phambili (2:31)
- Casino Brawl (3:32)
- Busan Car Chase (2:49)
- Questioning Klaue (3:32)
- Outsider (2:07)
- Is This Wakanda? (2:46)
- Killmonger’s Challenge (5:07)
- Killmonger vs. T’Challa (3:30)
- Loyal to the Throne (1:35)
- Killmonger’s Dream (3:15)
- Burn It All (3:24)
- Entering Jabariland (2:42)
- Wake Up T’Challa (6:08)
- The Great Mound Battle (3:48)
- Glory to Bast (6:06)
- The Jabari, Pt. II (2:22)
- A King’s Sunset (4:28)
- A New Day (1:47)
- Spaceship Bugatti (1:23)
- United Nations / End Titles (7:32)
Totale lengte: 1 uur 25 minuten
Marvel Music Inc. (2018)
Baaba Maal?! Wauw! Dat is een hele grote.