In Nederland zijn kinderfilms behoorlijk populair. Ze zijn misschien wel populairder dan de meeste Nederlandse films voor volwassenen en toen ik hoorde dat Joep Sporck de opdracht kreeg om de muziek te schrijven voor Kruimeltje en de Strijd om de Goudmijn, een van die prominente Nederlandse kinderfilms, was ik, omdat ik hem nu al een paar jaar persoonlijk ken, erg blij voor hem. Als je nieuwsgierig bent naar zijn carrière en zijn blik op de muziek voor Kruimeltje, dan kun je dat lezen in het interview dat ik een paar maanden geleden met hem heb afgenomen. Omdat dit echter een recensie is, zal ik me in dit artikel meer richten op mijn bevindingen en mijn gedachten over de muziek zelf.
Nieuwsgierig naar de film en geïntrigeerd door de muziek, besloot ik deze film in de bioscoop te bekijken. Daar zat ik tussen een kinderverjaardagsfeestje en een handvol gezinnen met kinderen, wat ervoor zorgde dat mijn ervaring nogal luidruchtig was, maar dat is te verwachten bij een kinderfilm in de middag. De kinderen speelden tikkertje voor het scherm tot de film begon. Daarna werd het wat rustiger, maar het was nog steeds vrij rumoerig en er werd nog steeds gekletst. Het was gelukkig niet te storend bij het kijken naar de film en nog belangrijker, bij het luisteren naar de muziek.
De hoofdpersoon Kruimeltje is een 11-jarige jongetje, die in het begin van de 20e eeuw in Nederland op straat leeft. Daar haalt hij allerlei kattenkwaad uit totdat hij herenigd wordt met zijn ouders, die na een avontuur in het Wilde Westen rijk zijn geworden. Deze Western sfeer is aan het begin van het album te horen in “Opening”, met alle muzikale elementen die je van een Western muziekstuk kunt verwachten, zoals de mondharmonica, elektrische gitaar, het fluitje en de trompet.
Zoals vermeld in het interview heeft Sporck het hoofdthema voor Kruimeltje voordat hij de opdracht kreeg geschreven. Het is een kort en mooi motief, dat op de piano te horen is in “With Dad” en aan het begin van “Moor” waar de melodie door een hoorn uitgevoerd wordt met ondersteuning van de strijkers. In “Caught” is deze versie verder uitgewerkt en in “Escape” hoor je het thema op zijn best: eerst met de melodie op trompet en aan het einde van het nummer kunnen we nog naar een heroïsch klinkende orkestversie luisteren. Terwijl ik naar de scène met deze muziek zat te kijken, had ik een enorme glimlach op mijn gezicht, terwijl ik naar deze mooie thema kon luisteren. Halverwege in “Reunited” is het hoofdthema ook aanwezig en klinkt het weer wat emotioneler, zoals in “With Dad,” maar dan wel wat meer orkestraal. Het thema verschijnt ook in de laatste twee nummers op het album “Better Safe Then Sorry” [sic] en “The End”.
Het tweede Kruimeltje-thema wordt gespeeld als hij ondeugend is. Het heeft een melodisch patroon van korte noten, dat op 1:50 te horen is in “Opening”, maar ook in het laatste gedeelte van ” On the Ferry” en halverwege in “Finding Anna”. Het derde thema voor Kruimeltje is het ondeugende thema en dat klinkt een beetje als een mars. Het is ook een thema dat te horen is in “Opening”, namelijk op 2:15. Andere nummers waar je het in kunt horen zijn “Final Warning”, “It Burns” en als laatste thema van het album in “The End”.
Het vierde en laatste thema voor Kruimeltje is een ander thema dat in het interview wordt genoemd, namelijk het eenzaamheidsthema. De eerste keer dat je het hoort is halverwege in “Leaving the City” en je kunt het verdriet en de eenzaamheid in de melodie goed horen. In “I Don’t Have Parents” hoor je de melodie van dit thema op een klarinet. In “Kruimel & Anna” is het eenzaamheidsthema het meest uitgewerkt. Aan het begin van “Reunited” is een prachtige alternatieve versie van het thema te horen. Het is dezelfde melodie, maar het klinkt positief en opbeurend en vertelt het publiek dat de eenzaamheid voorbij is. Het is een prachtig voorbeeld van een verhaal vertellen door gebruik te maken van muziek.
Zoals gezegd, voelt de film aan als een Western. Het beste voorbeeld van dit Westerse gevoel is te horen in het Lefty-thema voor de slechterik, dat met de prachtige gitaar- en trompetsolo in “Lefty” te horen is. Enkele andere nummers waar het Lefty-thema in te horen is, zijn “On the Roof”, “Final Pursuit”, “Harry” en “Coward”, maar het is ook stiekem te herkennen in “You’re One of Them” waar de gitaarmelodie op een mandoline wordt gespeeld, zodat de Lefty-melodie niet zo opvallend is.
Er is nog een ander thema in Western stijl dat Sporck heeft geschreven voor het duel dat je vaak ziet in Western films. Dit thema bevat een trompet die de melodie met veel bravoure speelt, wat te vinden is in “Firehose Shootout” en “Better Safe Then Sorry”, waarin je Sporck’s vrouw Sarah van Slagmaat hoort zingen voor een extra laagje emotie.
Een ander stuk muziek dat ik graag wil noemen is de achtervolgingsmuziek, een snelle muzikale reeks die te horen is in “Orphanage”, die, terwijl hij vordert, de melodie steeds hoger en hoger laat klinken. De achtervolgingsmuziek verschijnt ook in “On the Roof”, voordat het Lefty-thema begint, en in “Escape”.
Zoals je ziet, heb ik heel wat thema’s in detail moeten uitwerken. Ze worden allemaal gebruikt om het verhaal muzikaal te ondersteunen op de juiste plaatsen te laten klinken, verbonden met melodieuze muziek om de ruimtes tussen de thema’s op te vullen. Ik heb er een zwakke plek voor als muziek wordt gebruikt om een verhaal te helpen vertellen. De muziek heeft in dit geval niet alleen geholpen bij het verhaal, maar versterkte daarnaast ook de emotie. Wanneer je op het droevigste moment van het eenzaamheidsthema het kleine meisje naast je hoort zeggen “Maar Kruimeltje wil alleen maar helpen” met een trieste stem, dan weet je dat Sporck een geweldige prestatie heeft geleverd. Ik hoop dat Sporck meer gelegenheden krijgt om voor Nederlandse films te schrijven, deze soundtrack is het harde bewijs dat hij de taak goed aankan. Het is geweldige melodieuze muziek die helpt om aan het publiek, met daarbij vooral de kinderen, uit te leggen wat er op het scherm gebeurd.
Luisteren of kopen
- Koop deze soundtrack digitaal op Amazon.com en Apple Music
- Luister naar deze soundtrack op Spotify
Lijst van de nummers
De hoogtepunten zijn vetgedrukt.
- Opening (3:13)
- Leaving the City (2:15)
- With Dad (0:59)
- Lefty (1:39)
- Final Warning (1:52)
- It Burns! (0:44)
- Sneaking Out (3:28)
- Moor (1:01)
- On The Road (1:40)
- I Don’t Have Parents (1:12)
- Orphanage (2:34)
- Caught (1:56)
- Kruimel & Anna (1:18)
- The Cabin (1:36)
- On The Roof (2:13)
- Harry (2:06)
- Daydreaming (1:34)
- Escape (2:50)
- We Have To Safe Her (0:53)
- On the Ferry (2:31)
- Finding Anna (2:05)
- Foam Rescue (3:13)
- Firehose Shootout (1:12)
- Reunited (1:42)
- Final Pursuit (1:51)
- You’re One of Them (2:34)
- Coward (2:40)
- It Will Be Alright (2:29)
- Better Safe Then Sorry (2:22)
- The End (1:06)
Duur: 58 minuten
CTM Digital (2020)