Elke keer als je Netflix opstart word je geconfronteerd met suggesties die Netflix echt wil dat je gaat kijken. Een van de suggesties die ik kreeg was de film Da 5 Bloods, over vier Afro-Amerikaanse veteranen uit de Vietnam-oorlog, die terugkeren naar Vietnam om de overblijfselen van hun verloren pelotonleider te vinden. De film is geregisseerd door Oscarwinnaar Spike Lee en de muziek is gecomponeerd door jazzmuzikant en componist Terence Blanchard, met wie hij al vele jaren samenwerkt. Ik had wel eens van Blanchard gehoord, maar ik had me nog nooit echt verdiept in zijn muziek. Ik vond het een goed idee om de muziek van Blanchard wat beter te leren kennen door naar deze film te kijken en naar de muziek te luisteren.
Zoals gebruikelijk luister ik eerst naar de soundtrack voor ik de film kijk, en na het beluisteren van dit album kwam ik al snel tot de conclusie dat deze filmmuziek vrij uniek is. De reden is het aantal thema’s en de manier waarop die worden gebruikt. Er zijn twee thema’s te onderscheiden. Het eerste is bedoeld voor ‘Da Bloods’, de naam die de veteranen zichzelf hebben gegeven. Het is in volle glorie te horen in “What This Mission’s About.” Het is een prachtig stuk waarin delen van het orkest elkaars melodische zinnen afmaken. Om de muziek een militair gevoel te geven is er een sterke nadruk op de koperblazers en speelt er natuurlijk een snaartrom op de achtergrond. Het klinkt heroïsch, maar je hoort er ook wat droefheid in, perfect geschikt voor veteranen die getekend zijn door de oorlog. Het andere thema is te horen in het tweede nummer “Otis and Tien Have Dinner”, met een trieste melodie op een etnische fluit. Ik ben er niet helemaal zeker van wat dit thema precies inhoudt, maar het is vaak te horen wanneer andere mensen dan de Bloods, meestal hun familieleden, het middelpunt van een scène vormen. Om die reden noem ik dit het familiethema, al is het ook te horen in scènes zonder familieleden.
De hele score van een uur is gevuld met deze twee thema’s en er is niet veel muziek te horen die niet op een bepaalde manier met één van de twee thema’s verbonden is. De uitvoering van het grootste deel van de muziek is zeer goed gedaan. Soms klinkt een thema heldhaftiger en soms juist wat emotioneler. Een slimme truc van Blanchard is om voor het familiethema dezelfde instrumentatie te gebruiken als voor het Bloods-thema, wat in “Rice Paddies” gebeurt, zodat beide thema’s perfect in elkaar overvloeien. Ik moet wel zeggen dat vooral het etnische fluitgedeelte van het familiethema veel op dezelfde manier wordt gebruikt, zonder veel variaties, met als gevolg dat ik er op een gegeven moment wel flauw van werd om het steeds weer te horen.
De meeste van mijn recensies hebben een sterke nadruk op de muziek van het album, maar voor deze soundtrack moet ik het zeker hebben over de uitwerking van de muziek in de film. In het eerste deel van de film kunnen we het grootste deel van het album terug horen, met veelvoudig gebruik van de twee thema’s, maar er waren zeker enkele momenten waarbij ik in de war raakte door de toepassing van de muziek. Ik heb al aangegeven dat ik niet precies kan aangeven wat het familiethema inhoudt, maar dit is niet het enige probleem dat ik had met de uitvoering van de filmmuziek.
Let op: de volgende paragraaf bevat lichte spoilers van de film, maar vermijdt nog steeds grote plotpunten.
In de film zijn de Bloods niet alleen op zoek naar de overblijfselen van hun leider, maar ook naar een schat van goudstaven die ze tijdens de oorlog hebben gevonden en die ze daarna in het oerwoud hebben begraven. Daarnaast is er ook het gevaar van landmijnen, dat in een van de scènes wordt geïntroduceerd. In een bepaalde scène graven ze opgewonden de staven op, met de muziek van “Finding the Gold” op de achtergrond. In de muziek is er geen enkel teken van gevaar te bekennen, waardoor ik me bij het bekijken van de scène erg ongemakkelijk voelde: graven ze goud of een mijn op? Misschien is het briljant gebruik van muziek om dat gevaar te verbergen, maar voor mij werkte het niet en maakte het me extreem zenuwachtig, waarbij ik Netflix zelfs af moest sluiten en iets anders ben gaan doen om de film later af te kijken. Ik weet niet zeker of deze aanpak voor de muziek opzettelijk was, maar kijkers een tijdje te laten stoppen met het kijken van een film is, neem ik aan, niet wat de makers bedoeld hadden.
Wat er na de “Finding the Gold” scène gebeurt, is het tweede probleem dat ik met de film heb en dat is het gebrek aan muziek. Na deze scène, die ongeveer halverwege de film plaatsvindt, stopt de muziek en is er meer dan 22 minuten lang geen originele muziek te horen. In deze periode gebeurt er veel. Er is rouw, verdriet, verrassing, dood en liefde, met absoluut geen muziek op de achtergrond, behalve een stukje uit een liedje van Marvin Gaye. In mijn ogen zijn er twee gegronde redenen om geen muziek te gebruiken in een scène. De eerste reden is eenvoudig: de scène heeft het niet nodig. Dit gebeurt vaak in gevallen waar het acteerwerk, het beeldmateriaal en de dialoog zo goed samengaan dat de muziek in de weg zou zitten en voor mij voldoen deze 22 minuten uit de film daar niet aan. De tweede reden is dat als je een tijdje geen muziek gebruikt, het weer opkomen van muziek erg ingrijpend kan zijn voor een scène, maar de muziek komt terug op het moment dat iemand moet plassen, wat voor mij niet erg belangrijk is. Het gebrek aan muziek blijft tot het einde van de film, inclusief nogal wat scènes die zeker wat muziek hadden kunnen gebruiken.
Het is erg moeilijk om een goed gefundeerde mening te vormen over deze filmmuziek. Er staan prachtige stukken op het album, die zeker de moeite waard zijn om naar te luisteren. Ik ben wel een beetje moe geworden van het familiethema, dat naar mijn mening met te weinig variatie te veel wordt gebruikt. Ik begrijp ook niet goed hoe de muziek in de film is geïntegreerd. Misschien is de film wel een meesterwerk en zullen de mensen prijzen hoe briljant de muziek wordt gebruikt, maar ik zie het niet. Het is voor mij echter wel interessant dat deze prachtige orkestrale muziek op zich geen enkele hint van jazz in zich heeft, aangezien Blanchard nog steeds actief is als jazzmuzikant. Ik ben geïntrigeerd door hem als componist, wat voor filmmuziek hij in het verleden heeft geschreven en wat hij in de toekomst nog zal gaan componeren.
Luisteren of kopen
- Koop deze soundtrack digitaal op Amazon.com of Apple Music
- Luister naar deze soundtrack op Spotify.
Lijst van de nummers
De hoogtepunten zijn vetgedrukt.
- What This Mission’s About (4:44)
- Otis and Tien Have Dinner (5:06)
- Tien and Daughter Talk (1:01)
- We Bury It (For Now) (1:36)
- MLK Assassinated (3:47)
- David Meets Hedy (1:32)
- Rice Paddies (1:29)
- David and Paul get Spooked (3:45)
- Bloods Go Into Jungle (2:15)
- Finding the Gold (5:49)
- Paul and David Have a Fallout (2:35)
- Lamb Wants Share of Gold (1:04)
- The VC are Back (1:03)
- Letter to David (1:21)
- Paul is Bitten (0:41)
- Otis Talks Family (3:50)
- Paul Loses Money (1:46)
- David Talks About His Mother (1:55)
- Paul and Norman (5:02)
- Paul’s Letter (2:48)
- End Credits (8:37)
Duur: 1 uur and 1 minuut
Milan (2020)