Tijdens de 2018 editie van het filmmuziekfestival Fimucité had ik het genoegen om met de broers Nick en Ben Foster, componisten uit Groot-Brittannië, aan tafel te zitten. Tijdens het festival werd muziek gespeeld uit de animatieserie Thunderbirds Are Go, waarvoor zij beiden de muziek hebben geschreven. Daarnaast was Ben Foster ook de dirigent van het concert waarin een suite van de serie werd gespeeld. Op een warme dag eind september 2018 hadden we in de tuin van hun hotel een gezellig gesprek over hun samenwerking en Thunderbirds Are Go, waarvoor de muziek van het tweede seizoen net is uitgebracht.
Anton Smit: In mijn familie ben ik een van drie zonen en na al die jaren zijn ik en mijn broers uiteindelijk totaal verschillende dingen gaan doen. Hoe komt het dan dat jullie beiden uiteindelijk voor hetzelfde beroep hebben gekozen?
Ben Foster: We zijn maar met z’n tweeën! We verschillen maar ongeveer 20 maanden en we werden in onze jeugd van dezelfde dingen enthousiast. Ik werd waarschijnlijk jonger enthousiast, want wanneer Nick iets op televisie ging kijken dan keek ik met hem mee. We delen het enthousiasme voor dingen zoals bijvoorbeeld cult televisieseries.
Nick Foster: Het was televisie. We hebben al vanaf het begin van muziek gehouden, maar we vonden televisie ook leuk. Vroeger maakten we zelf spionagefilms zoals The Avengers. We waren toen we rond de zes jaar waren al een beetje geobserveerd door dit soort films.
Ben: En Doctor Who! Op gepaste leeftijd gingen we films maken en maakte daarbij de passende filmmuziek. We gingen naar het huis van onze buurvrouw, die een geweldige oude keyboard had waar je ritmes, slagwerk, geluiden, strijkmuziek en dergelijke kon maken en dat was onze eerste filmmuziek die we samen deden. We waren toen ongeveer negen en elf jaar oud. We zijn dus al vroeg begonnen met onze samenwerking. Mijn moeder is een muzieklerares, dus zij moedigde ons aan en mijn vader is erg enthousiast over muziek, hoewel het niet zijn beroep was. Dus het was altijd al aanwezig.
Nick: Er is veel muziek in de familie die teruggaat in de tijd met live muzikanten, docenten of Engelse dominees. Dus was muziek voor ons gepland.
Anton: Tijdens jullie samenwerking zitten jullie altijd op dezelfde lijn of zijn er meningsverschillen.
Nick: Nee….
Ben: Ik zou daar graag ja op willen zeggen, maar dat zou erg saai zijn. De waarheid is dat we discussiëren; we hebben soms onenigheid, maar we delen dezelfde passie voor het project, waar we soms verschillend over denken. Dat is wat het beter maakt, want we zetten door, het wordt concreet en we zijn trots op Thunderbirds. Voor veel mensen is het een show voor vijf- tot achtjarigen, maar we weten dat het meer is dan dat, want het is een show voor vijf- tot achtjarigen, die uiteindelijk volwassen worden en het is een punt in hun leven, waarbij ik vind dat het echt belangrijk is om hen iets te geven van goede kwaliteit.
Als kind zijn we opgegroeid met televisies met Doctor Who, series, of echt geweldige poppenshows en de kwaliteit was uitstekend, het was van de hoogste klasse zoals bijvoorbeeld de Gerry Anderson programma’s, hoewel hij nooit poppen, maar echte mensen, heeft willen gebruiken. Hij moest poppen gebruiken vanwege het budget. Hij deed dat zeer vakkundig.
Nick: Ja, hij liet het feit dat hij geen Bond-film kon doen zich er niet van weerhouden om zijn uiterste best te doen in alles wat hij deed. Je voelt gewoon de passie die erin zit, goede professionals die hun beste werk afleveren voor die shows.
Ben: Als gevolg daarvan had het een grote invloed met zoveel mensen en het waren niet alleen de verhalen, het is ook de esthetiek waar de fans van genieten. Natuurlijk heeft Thunderbirds Are Go een andere uitstraling, maar het is in veel opzichten een moderne weergave van het pionierswerk met de poppen. Dit is baanbrekend gebruik van CGI vermengd met live-actie-effecten en dergelijke.
Nick: De dingen die Weta heeft gedaan, waar ze volgens mij misschien niet voldoende erkenning voor krijgen, zijn baanbrekend. Als je naar Nieuw-Zeeland gaat, zoals wij hebben gedaan, zie je dat ze daar de originele Gerry Anderson poppen hebben. Ze maken allemaal unieke modellen van de Thunderbirds-schepen. Ze houden van dit soort dingen, ze zijn er dol op. Ze bouwen geweldige sets: een vulkaan hier, een kabelbaan daar en het is fantastisch. Het wordt met niets anders dan volledige liefde gemaakt..
Ben: De originele serie is domweg geschreven om kinderen te vermaken en dat geldt voor deze serie ook. Als je al op jonge leeftijd naar iets kijkt, blijft het je voor het leven bij. Ik kijk nog steeds naar programma’s die ik als kind heb gezien omdat het zo leuk en comfortabel is om naar te kijken. Misschien is er iets met de oude Thunderbirds. Mensen van in de vijftig, zestig, veertig, dertig, wat dan ook, worden ernaar terug getrokken en ze geven er zo veel om, omdat het een tijdperk van hun leven vertegenwoordigt waarin ze erg blij waren dankzij deze prachtige show die hen een wereld liet zien waar ze naartoe konden gaan, wat ze daar konden doen, hoe dapper ze daar konden zijn, hoe mooi het leven kon zijn. Ik denk dat dat nog steeds het geval is met deze nieuwe versie van de show.
Nick: Ik denk het wel, de tijd zal het leren. Ik heb zeker het gevoel dat het niet met meer liefde, zorg en enthousiasme gemaakt had kunnen worden en ik hoop dat het over komt en dat is ook hoe wij erover denken.
Anton: Is het voor jullie beiden mogelijk om elkaars beste vaardigheid te beschrijven?
Nick: Ben’s werk heeft de kracht om tot de kern van iets door te dringen, wat volgens mij echt bijzonder is. Soms zien we een scène en hij begrijpt gewoon waar het allemaal om gaat. Een melodie of een beweging of iets dat je gewoon echt raakt en op de een of andere manier de hele zaak samenvat. Dat is het eerste wat in mij opkomt.
Ben: Het is grappig om over de verschillen na te denken, want daar denken we eigenlijk niet over na. Ik bedoel, je kunt waarschijnlijk zien hoe ik en Nick nu zitten: Ik ben een beetje aan het friemelen. Ik ben waarschijnlijk meer instinctief, maar dat maakt mijn instinctieve compositie niet per sé beter. Mijn punt is, ik ben meer. . . misschien is instinctief niet het juiste woord. . . . misschien wel overijverig. Nick is meer overwogen en gestructureerd. Zijn gestructureerde aanpak kan dingen vaak drastisch verbeteren. Ik ontsteek het vuur en Nick onderhoudt het vuur. Nick is attent, vriendelijk en veel meer gestructureerd denk ik. Waarschijnlijk, omdat ik ook een dirigent ben, zijn mijn energieën behoorlijk versplinterden dat heeft, neem ik aan, invloed op het componeren. Het is het hoe mijn lichaam in elkaar steekt. Ik kan soms niet stil zitten in de studio.
Nick: Dat is waar. Ik denk dat een van de grote voordelen van samenwerken is dat het behoorlijk door elkaar loopt, want na 78 afleveringen hebben we thema’s die een van ons heeft geschreven en meestal heeft de ander een handje geholpen of heeft een van ons het veertig afleveringen later opgepakt, hergebruikt en verbeterd. We hebben een regel dat we niet echt graag een stukje muziek pakken en het weer ergens instoppen. We pakken liever dat stukje muziek en nemen het weer in ons op, spelen het opnieuw af en passen het dan aan.
Ben: Alleen op die manier kan het zich echt ontwikkelen en dat is hoe het episodisch werkt. Het is net als bij John Williams’ nalatenschap: als John Williams een thema voor Darth Vader heeft geschreven en het precies zo in de andere film plaatst, zou dat erg teleurstellend zijn, maar hij pakt het thema en neemt het opnieuw in zich op: misschien in een andere toonsoort, misschien in een ander tempo, misschien met een andere snelheid, misschien heeft het een extra beetje extra, of het is langzamer of gebruikt hij er gewoon een fragment van, wat een techniek is die we later in de die muziekwereld meer over te weten komen. We doen hetzelfde met onze thema’s voor Thunderbirds. We hebben een thema voor Jeff Tracy, de vader die gedurende de hele serie vermist is, maar we gebruiken het al sinds aflevering één, omdat hij aan het hoofd staat, hij is de vaderfiguur. Zonder hem is er letterlijk geen familie, maar ook missen ze zijn invloed en zijn leiderschap. Maar hij is nooit echt afwezig.
Nick: Het is eigenaardig. Hij is fysiek afwezig, maar toch wordt hij overal gevoeld.
Ben: En daarom hebben we er muzikaal gezien voor gekozen om dat er altijd in te houden, niet wetende wat er met hem zou gebeuren, als er überhaupt iets zou gebeuren, maar we hadden hem altijd in onze gedachten.
Anton: Aangezien Thunderbirds een animatieserie is, krijg je de scènes te zien wanneer ze klaar zijn, of krijg je iets onafgemaakt binnen?
Nick: Het is afgerond. Met andere woorden: behalve in extreme omstandigheden zal de volgorde van beelden en de dialoog niet veranderen.
Ben: De duur van elke aflevering zal ook niet veranderen. De scènes zijn vergrendeld. Soms zien we geweldige afgemaakte beelden en de volgende scène is echt als volgt: [Ben beweegt zijn lichaam op een vreemde manier], omdat ze dat nog niet hebben geanimeerd. Soms hergebruiken ze beelden, dus als ‘Thunderbird 1’ overvliegt, ziet het er fantastisch uit, maar dat komt omdat ze die scene uit een andere aflevering hebben hergebruikt, net zoals in de oorspronkelijke show. Daarna krijg je een scene van Parker die een kopje thee maakt en dat hebben ze nog nooit eerder gemaakt.
Nick: Dat komt dan later. We krijgen ze in verschillende stadia, maar ze zijn klaar genoeg voor ons om ervoor te componeren.
Ben: Dat komt omdat de dialoog eerst wordt opgenomen. Net als bij de hoorspelen en zoals ze onlangs die Thunderbirds-afleveringen opnieuw hebben gefilmd. Ze hebben de soundtrack, de dialoog en de muziek gebruikt. De dialoog is vergrendeld en zal niet meer veranderen, dus daar luisteren we naar, ook al zijn de opnames een beetje vaag en niet helemaal uitgewerkt.
Anton: Dus de muziek van elke aflevering is door jullie beiden geschreven?
Ben: Vaak neemt een van ons de verantwoordelijkheid voor een episode, maar geen van beide zal deze in de steek laten.
Nick: Het is nu zo verweven, dat we soms moeite hebben om het ons te herinneren. We kijken soms terug op iets van 24 afleveringen geleden. Je kunt het je niet echt herinneren, deels doordat de thema’s zo verweven zijn, waardoor we allebei een soort van toegang tot deze bibliotheek van onze hersenen hebben.
Ben: We hebben met een orkest 29 uur muziek opgenomen en dat is in een periode van drieëneenhalf tot vier jaar. We hebben de laatste twee jaar misschien ook samen zo’n 130 uur televisie gedaan. Het is dus veel. Soms werk je er heel intensief aan, maar als je er acht maanden later op terugkomt, ben je waarschijnlijk op een bepaalde manier weer sommige dingen vergeten. Omdat we er allebei eigenaar van zijn, zowel geestelijk als letterlijk kunnen we allebei elkaars muzikale zinnen afmaken.
En soms is er aan het begin van bijvoorbeeld aflevering 313 een scène waarin Nick aan de eerste minuut begint en als ik terugkom van een kopje koffie neem ik de volgende minuut, of hij sluit het af en ik ga weer verder in mijn studio.
Nick: Veel van onze beste thema’s zijn zo, waarbij één van ons een idee heeft geïntroduceerd, maar het is nog niet helemaal klaar en de andere speelt ermee en het ontwikkelt. Zo werkt een samenwerking echt goed, denk ik.
Anton: Nu jullie zo lang aan Thunderbirds hebben gewerkt, hoe voorkomen jullie dat vermoeidheid zich in de muziek nestelt en hoe houden jullie de muziek fris?
Ben: Door ander werk te doen, door veel andere shows te doen. Sinds we zijn begonnen heb ik een show gedaan die Happy Valley heet, een grote Netflix serie. Het donkerste wat je je kunt voorstellen: moord en verkrachting enzovoorts. Ik heb nog veel meer films voor andere componisten gedaan: arrangeren en orkestreren. Ik heb ook veel andere tv-programma’s gedaan.
Nick: Ik kom net terug bij Thunderbirds voor de volgende vier afleveringen, waar we nu mee bezig zijn. Ik ben net klaar met een bovennatuurlijke dramaserie, 13 afleveringen daarvan en dan een komedie in het jazztijdperk. Om dan hierbij terug te komen, je bent ergens anders geweest, je doet gewoon niet hetzelfde. Je bent in andere werelden, je vertelt andere verhalen. Zo komt vermoeidheid dus niet in beeld.
Ben: Als we het 78 afleveringen lang zonder pauze achter elkaar zouden doen, zouden we het gaan haten. Dat doen we dus niet, we genieten ervan, vanwege de aard van de manier waarop we met producenten kunnen werken en we hebben veel geluk in het Verenigd Koninkrijk, waar de producenten zeer realistisch en zeer gul zijn. Ze vertrouwen je en dat is het beste wat je kan overkomen. Voor Thunderbirds geven we geld uit voor het orkest. We nemen het orkest op voordat ze het gehoord hebben. Het lijkt erg op wat bij Doctor Who is gebeurd qua productieomvang. De omvang van de hoeveelheid muziek die moet worden opgenomen is zo groot dat als er hier en daar teveel getrokken wordt, het niet mogelijk zou zijn. Dat kan alleen als je producenten hebt die je vertrouwen en gelukkig hebben we zulke producenten voor Thunderbirds, dezelfde producenten over de hele periode, zoals Giles Ridge die ons de kans heeft gegeven. Het zat niet in zijn budget, maar we vertelden hem dat we dit echt met een orkest wilden opnemen. Hij kende mijn werk aan Doctor Who en Nick’s werk aan andere producties. Hij wist dat we iets konden leveren waarvan ik hoop dat de klank op dezelfde hoogte zit als van een filmsoundtrack of een van de betere televisiesoundtracks. Dat was zijn vertrouwen in ons.
Nick: Ze hebben grote afdelingen. De serie wordt gemaakt in Nieuw-Zeeland, in China, in Londen en in Praag. Het is enorm en het gebeurt allemaal tegelijkertijd in verschillende tijdzones. Tot op zekere hoogte kunnen ze niet alles zelf in de hand houden, ze moeten erop vertrouwen dat iedere afdeling zijn best doet en wij zijn de muziekafdeling. Daar hebben wij de leiding over. Met die verantwoordelijkheid, zoals Ben zegt, denk ik dat het ons motiveert, maar het is ook noodzakelijk.
Anton: Thunderbirds Are Go is aan het afronden, wat kunnen we in de toekomst van jullie gaan verwachten?
Ben: Zoveel mogelijk. Het is triest om aan het einde te komen van iets waar we echt van genoten hebben. We hebben er nog geen exacte vervanger voor. We hebben bepaalde dingen in dezelfde strekking, waarvan we hopen dat ze uitkomen, stijlen en klanken die we kunnen voortzetten. We hebben het gevoel dat we een klank hebben gecreëerd met de serie. Het is zowel kenmerkend voor de serie als voor ons. Zoals andere componisten bepaalde projecten hebben verlaten. John Williams staat bekend om zijn klank. Je zou zeggen dat iets naar John Williams klinkt, je zou niet zeggen dat iets als Star Wars klinkt. We hopen meer en meer producties te vinden. We houden wel van sci-fi, maar we werken momenteel niet aan iets dat specifiek sci-fi is. We zouden graag doorgaan. Het idee van een remake is zeker niet iets dat ons afschrikt, na gewerkt te hebben aan Doctor Who, als onderdeel van Murray Gold’s team voor 110 tot 120 afleveringen. Het is mogelijk om iets te nemen dat geliefd is en het niet te verpesten. Tot op zekere hoogte moet je je fandom en de druk ervan naast je neerleggen. De druk van wat mensen ervan verwachten. Het is belangrijk om te onthouden dat je een show maakt voor een hedendaags publiek.
Nick: En elke grote show die al jaren aan de gang is, zoals Doctor Who, is op zijn mooist als hij niet bezwijkt onder het gewicht van zijn mythologie, want dat kan geweldig zijn maar kan je ook tegenhouden en je beperken.
Ben: Er zijn momenten om eer te bewijzen. Af en toe gebruikten we enkele stukjes van de originele muziek opnieuw, zoals toen Silvia Anderson een personage speelde, gebruikten we een thema om haar te vertegenwoordigen dat oorspronkelijkvan Barry Gray was. Gewoon om aan te tonen dat we evenveel waarde hechten aan het origineel als aan onze nieuwe versie.
Nick: Gewoon petje af eigenlijk, is het niet?
Anton: Mooi. Erg bedankt voor dit gesprek.
Ben: Geweldig Anton, bedankt!
Nick: Heel erg bedankt.
