Met betrekking tot spoilers: Ik heb details over het verhaal in deze recensie vermeden, maar ik moet het wel over wat algemenere concepten hebben, die je misschien niet wilt weten.
Het wordt de norm voor nieuwe filmreleases om in deze pandemie direct op streamingdiensten uit te komen. Ik heb een aantal prachtige films comfortabel in mijn woonkamer gezien. Dit is niet het geval voor de nieuwe film TENET van Christopher Nolan, die op de traditionele manier in de bioscoop is verschenen. Gelukkig kon ik hem toch veilig zien, want er waren samen met mij maar drie andere mensen in de hele bioscoopzaal.
Nolan werkt al vijftien jaar met Hans Zimmer voor zijn films samen, maar Zimmer was niet beschikbaar voor TENET, omdat het met zijn schema voor de film Dune botste, waardoor Ludwig Göransson de kans kreeg om in zijn plaats de muziek te mogen schrijven. Göransson is een bekend componist geworden met zijn Oscarwinnende filmmuziek voor Black Panther en zijn unieke en fantastische soundtrack voor de Star Wars serie The Mandalorian.
Het is bekend dat Nolan als regisseur zeer betrokken wil zijn bij de muziek voor zijn films. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er ook een zekere Nolan-factor in deze soundtrack zit en dat resulteert in een aantal opvallende overeenkomsten met eerdere Zimmer soundtracks met veel elektronische soundscapes, enkele orkestpartijen en soms een glimp van een gitaar. Terwijl ik de film bekeek, merkte ik dat ik gebombardeerd werd met verhaalelementen, veel fantastische beelden en nog meer geluidseffecten voor gevechten, autoachtervolgingen en explosies, die de muziek op de achtergrond deed belanden.
Toen ik voor het eerst naar dit album luisterde, was mijn eerste reactie om het weg te leggen en naar iets anders te gaan luisteren. Ik geef de voorkeur aan soundtracks die meer melodieus zijn met concrete thema’s en motieven. Maar na nogmaals te luisteren, begon ik interessantere dingen te horen en moest ik de hele soundtrack meerdere keren opnieuw aanhoren. Er zijn enkele thema’s aanwezig. Eén daarvan is een melodisch motief voor ‘The Protagonist’, dat bijvoorbeeld te horen is in “WINDMILLS” en “THE PROTAGONIST”. Het andere heeft meer weg van een geluidseffect en is het geluid van zwaar ademhalen door een soort masker, dat de slechterik Sator voorstelt. Het is bijvoorbeeld te horen in het nummer met dezelfde naam “SATOR”.
De film gaat over het achteruit in de tijd kunnen bewegen en terwijl iemand dat doet, zie je kogels terugvliegen in hun pistolen, mensen lopen en praten achterstevoren en nog veel meer van dat soort dingen. Als je naar de muziek luistert, kun je dit aspect op bepaalde plekken in de filmmuziek terug horen. Sommige muzikale lijnen zijn zo geschreven dat wanneer je de lijn achterstevoren speelt, het perfect past bij andere normaal gespeelde muzieklijnen, waardoor een interessante mix van klanken ontstaat, die daarbij het concept van vooruit en achteruit in de tijd weergeven. Een prachtig voorbeeld hiervan is te horen na vier minuten in “THE ALGORITHM”.
Het ontsleutelen van deze soundtrack is alsof je een oude taal probeert te lezen. Als je naar de woorden kijkt, stel je je iets wonderbaarlijks voor, maar je hebt de auteur, of de experts van die taal, nodig om je te vertellen wat er werkelijk aan de hand is. Dat is precies hoe ik me voel over de muziek die Göransson heeft geschreven. Ik heb het vermoeden dat er veel dingen gebeuren in de muziek, waarbij delen van de muziek achteruit gaan terwijl andere delen vooruit bewegen. Tijdens de film worden sommige scènes opnieuw bezocht, omdat mensen in staat zijn om terug te gaan in de tijd en dat wordt waarschijnlijk weerspiegelt in de muziek, maar daarvoor zou je de bladmuziek moeten analyseren om alle noten en muzikale lijnen te ontcijferen, of Göransson zou zelf moeten uit te weiden over de temporele aspecten van deze muziek. Voor een iemand zonder een muzikale achtergrond is dat helaas niet goed te herkennen.
Een andere kwestie die me dwarszit, is het feit dat alle titels van de nummers in hoofdletters zijn geschreven. Het geeft me het gevoel dat er iets aan de hand is, want dat heb ik de laatste jaren op geen enkele lijst van albumnummers gezien en ik heb geen idee waarom ze het hier hebben gedaan. Er hangt gewoon heel veel mysterie in de lucht. Als er echt interessante vernieuwende dingen in de muziek zitten, is het een beetje jammer dat ze bijna niet te horen zijn met alle luide geluidseffecten die tijdens de film plaatsvinden. Misschien als iemand mij over de verbazingwekkende dingen die in deze muziek gebeuren vertelt, dan zal ik het nog een keer beluisteren, maar voorlopig luister ik liever naar andere werken van Göransson.
Luisteren of kopen
- Koop deze soundtrack digitaal op Amazon.com of Apple Music
- Luister naar deze soundtrack op Spotify.
Lijst van de nummers
- RAINY NIGHT IN TALLINN (8:01)
- WINDMILLS (5:16)
- MEETING NEIL (2:16)
- PRIYA (3:24)
- BETRAYAL (3:56)
- FREEPORT (3:39)
- 747 (7:05)
- FROM MUMBAI TO AMALFI (4:26)
- FOILS (3:11)
- SATOR (2:52)
- TRUCKS IN PLACE (5:33)
- RED ROOM BLUE ROOM (3:30)
- INVERSION (3:32)
- RETRIEVING THE CASE (3:20)
- THE ALGORITHM (5:58)
- POSTERITY (12:42)
- THE PROTAGONIST (4:48)
- THE PLAN (uitgevoerd door Travis Scott) (3:05)
Duur: 1 uur and 26 minuten
WaterTower Music (2020)
